Anız yakmak yasak ama uyan yok

Mustafa SARIİPEK

Muğla’da yaz aylarında artan sıcaklıklarla birlikte yangın riski kritik seviyeye ulaşması üzerine Muğla Valiliği, 25 Haziran–31 Ekim 2025 tarihleri arasında ormanlara giriş yasağını yürürlüğe koyarken, 13 ilçede 50’nin üzerinde ormanlık alan koruma altına alarak, ateş yakmak, anız ve bağ-bahçe atığı yakmayı kesin olarak yasakladı ama uyan yok. Yasağa rağmen anız ateşiyle çok sayıda ağaç yandı, büyük tehlikelerin eşiğinden dönüldü. Vatandaşlar sıkı denetim istiyor. 2025/2 sayılı Genel Emir, hem vatandaşları hem de kurumları yakından ilgilendiriyor.

KURALLARA UYMAYANA CEZA

Yaz başındaki bu düzenleme sadece vatandaşları değil, inşaat şirketleri, enerji sağlayıcıları ve tarım işletmelerini de kapsıyor. Tadilat ve kaynak işlemlerinde yangın tüpü bulundurma zorunluluğu, tarla ve bağ işlerinde ise su tankeri taşıma mecburiyeti getirilmişti. Ayrıca, elektrik iletim hatları için bakım ve olası enerji kesintisi önlemleri devreye alındı.

Denetimler, Jandarma, Emniyet, Orman Bölge Müdürlüğü ve belediyeler tarafından aralıksız sürdürülmesi karara bağlandı. Orman Kanunu, İl İdaresi Kanunu ve Kabahatler Kanunu çerçevesinde kurallara uymayanlara idari ve adli yaptırımlar uygulanması da alınan kararlar arasındaydı.

YASAK VAR AMA YASAĞA UYAN VE DENETLEYEN YOK

Muğla’nın çeşitli ilçelerinde sürekli anız yakılmasıyla ilgili sosyal medyadan uyarılar ve yangın ihbarları gelmesine rağmen yasağın uygulanması bir türlü sağlanamıyor. Son olarak Ula’nın Akçapınar Mahallesi’nde rüzgar sörfü yakınında yapılan anız yakma işlemi çevredeki ağaçlara ve bitki örtüsüne de zarar verdi. Vatandaşların uyarısı üzerine yangın çok daha fazla büyümeden söndürüldü.

VATANDAŞA ÇAĞRI: “BİR KIVILCIM, BİN DÖNÜM ORMAN DEMEK”

Muğla Valiliği, vatandaşları duyarlı olmaya davet ederek, şüpheli duman ve yangın ihbarlarının 112 Acil Çağrı Merkezi’ne yapılması gerektiğini hatırlattı. Yetkililer, son yıllarda artan orman yangınlarının büyük kısmının ihmalkârlık ve bilinçsizlikten kaynaklandığını belirterek, “Bir kıvılcım bile bin dönüm ormanı yok edebilir” uyarısında bulundu.

ANIZ YAKMAK; ÜRETİM, ÇEVRE VE CANLI YAŞAMINA CİDDİ ZARARLAR VERİYOR

Yetkililer, anız yakmanın tarımsal üretime, çevreye ve canlı yaşamına telafisi güç zararlar verdiğini belirterek, toprağın verimliliğini korumak için alternatif yöntemlerin kullanılmasını önerdi. Açıklamada, anız yakmanın; toprağın organik yapısını bozduğu, faydalı mikroorganizmaları yok ettiği, erozyonu hızlandırdığı ve hava kirliliğine neden olduğu vurgulandı.

İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri, “Her yıl aynı hatayı tekrarlıyoruz. Oysa anız yakmak, kısa vadede kolay bir çözüm gibi görünse de uzun vadede ürün kaybı ve çevresel felaketlere davetiye çıkarıyor” ifadelerini kullandı. Açıklamada ayrıca, anız yakan kişilere Orman Kanunu ve Çevre Kanunu kapsamında cezai işlem uygulanacağı hatırlatıldı. Denetim ekiplerinin özellikle hasat sonrası bölgelerde sıkı kontrol gerçekleştireceği bildirildi.

ANIZ YAKMANIN ZARARLARI
* Tarla yüzeyindeki bitki örtüsü biter. Toprak doğrudan yağmur ve rüzgâra maruz kalır, erozyon meydana gelir.
* Topraktaki faydalı mikroorganizmalar ve küçük canlılar yanarak yok olur.
* Toprağın organik maddesi azalarak su tutma kapasitesi düşer, havalanma zorlaşır, zararlı böcekler ve hastalıklar artar.
* Verimli organik maddeler yok olduğundan, ürün verimi düşer.
* Toprağın tuzluluk oranı artarak çoraklaşma oluşur.
* Hava kirliliği oluşturur, trafik kazalarına neden olabilir. Kontrol edilemeyen yangınlar can ve mal kaybına yol açabilir.