Çeşme Damla Sakızı’nın Çeşme’den Kıbrıs’a yolculuğu

Çeşme Damla Sakızı’nın Çeşme’den Kıbrıs’a yolculuğu
 
Mustafa SARIİPEK/
400 yılı aşkın süredir İzmir’in Çeşme ilçesinde üretilen Damla Sakızı, Çanakkale, Muğla ve Balıkesir’in ardından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de (KKTC) üretiliyor. Çeşme’de üretilen 300 Çeşme Damla Sakız fidanı 9 Ocak’ta Kıbrıs’ta 8 dekar alana dikildi.  

400 yılı aşkın süredir İzmir’in Çeşme ilçesinde üretilen Damla Sakızı Çanakkale, Muğla ve Balıkesir’in ardından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de (KKTC) üretiliyor. 2020 yılında KKTC Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz’un teşvik ve destekleriyle Çeşme Damla Sakızı’nın Kıbrıs yolculuğu da başladı. İlk etapta Çeşme İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü teknik personeli fizibilite ve mini dikim çalışmaları yaparak sakız ağacının bölgeye adaptasyon sürecini başarılı olunca Çeşme’de üretilen 300 Çeşme Damla Sakız fidanı 9 Ocak’ta Kıbrıs’ta 8 dekar alana dikildi.  
Ayrıca Çeşme İlçe Müdürlüğü personeli Ahmet Keçeci tarafından KKTC orman, tarım personeline ve tarım lisesi öğrencilerine sakız ağacının havai köklendirmesi, yetiştiriciliği, çoğaltılması gibi konularda eğitimler verildi. 
DÜNYADA SADECE ÇEŞME İLE YUNANİSTAN’IN SAKIZ ADASI’NDA YETİŞİYOR
Çeşme Damla Sakızı tıbbi ve aromatik değeri ile tarihten günümüze sağlık ve lezzet kaynağı olarak ekonomik değerini korurken dünyada sadece Ege Denizi’nin özel bir bölgesi olan Çeşme ve karşısındaki Yunanistan’ın Sakız Adası’nda yetişiyor. 400 yılı aşkın süredir Çeşme’de kök salmaya devam ederken Çeşme İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün 15 yıldır yürüttüğü özel çalışmalarla Çeşme’de sakız fidanları çoğaltılıyor ve sakızın Yarımada’da yeniden yaygınlaşması için projeler uygulanıyor. Fidanlar sadece İzmir’de değil Çanakkale, Muğla ve Balıkesir gibi komşu illerde de toprakla buluşturuldu. ‘Yarımada Kadınları Sakız Ağacına Can Katıyor’ Projesi ile de sakızın yarımadada yaygınlaştırılması için önemli adımlar atılarak Karaburun ve Urla’da yüzlerce Sakız fidanının dikimi gerçekleştirildi.
ÇEŞME İLÇESİNE OLMAYAN BİR ŞEYİ GETİRMEDİK
Sakız ağacının anavatanının Çeşme olduğunu belirten İzmir Tarım ve Orman İl Müdürü Mustafa Özen “Biz aslında Çeşme ilçesine olmayan bir şeyi getirmedik. Sakız ağacının anavatanı Çeşme, yani bu toprakların tarihinde var olan bir ağacı anavatanında yeniden geliştiriyoruz. Amacımız İzmir’in tarihinde var olan ürünleri yerinde yeniden canlandırmak. Teknik personelimizin Çeşme’de yıllardır yürüttüğü çalışmalarla Çeşme şuanda yeniden sakız ağacı kokuyor. Coğrafi işaret başvurusunu da yaptık. Kıbrıs’ta sakız ağacının yaygınlaşması kapsamında çalışmaların bir bölümüne Sayın Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın eşi Sibel Tatar’da bizzat katıldı. Dikilen sakız fidanları 5 yılda ürün aşamasına gelecek ve ekonomik döngüsü başlayacak böylece sakız fidanlarının ada ekonomisine de ciddi katkı sağlamasını bekliyoruz” dedi.
COĞRAFİ İŞARET BAŞVURU SÜRECİ BAŞLATILDI
KKTC’de şuana kadar 8 dekar alanda 300 fidan toprakla buluştu. Devam eden çalışmalarda 30 dekarın üstünde alanda yaklaşık 2 bin sakız ağacı dikilmesi hedefleniyor. Böylece Yarımada Bölgesindeki sakız ağaçları artık sakız bahçeleri oluşturmaya başladı. 2020 yılında İzmir Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından Bakanlığa sunulan öneri ile Çeşme’de Gen Kaynağı Koruma Alanı oluşturuldu ve aynı zamanda Çeşme Damla Sakızı Coğrafi işaret başvuru süreci başlatıldı. Ayrıca alternatif ürünlerin adada yaygınlaştırılması noktasında avakado, limon, mandalina gibi ürünlerle ilgili Kıbrıs’ta fizibilite çalışmaları teknik personelimizce yapıldı ve olumlu sonuçlar alındı.