CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç’in, Irak vatandaşlarına yönelik vize serbestisi kararına ilişkin yönelttiği soru önergesine Dışişleri Bakanlığı’ndan çarpıcı bir yanıt geldi. Bakanlık, 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Irak vatandaşları için geçerli olan vize muafiyetini, bu yaş grubunun “düzensiz göçmen olma olasılığının düşük olması” ile savundu.
CHP’li Genç ise verilen cevaba tepki göstererek, “Türkiye gibi terörle mücadelede ağır bedeller ödemiş bir ülkenin sınır politikaları öngörülerle değil, somut risk analizleriyle şekillendirilmelidir. Kamuoyunun güvenlik kaygıları veri temelli açıklamalarla giderilmeli” dedi.
Türkiye ile Irak savunma bakanlıkları arasında 15 Ağustos 2024’te imzalanan askeri mutabakat sonrası açıklanan vize muafiyeti kararı, 29 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Karara göre, 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Irak vatandaşları, Türkiye’ye 180 gün içinde en fazla 90 gün süreyle turistik ve transit amaçlı vizesiz giriş yapabilecek.
Karar, kamuoyunda “Türkiye’ye giriş kolaylaşıyor ancak Türk vatandaşları birçok ülkeye vize almakta zorlanıyor” eleştirilerine yol açmıştı. Güvenlik endişeleri de gündeme taşınmıştı.
CHP’li Aşkın Genç, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a yönelttiği sorularda, vize muafiyetinin arkasındaki gerekçeleri ve kararın alınma sürecinde yapılan güvenlik değerlendirmelerini sormuştu. Genç, “Irak gibi uzun süredir istikrarsızlık yaşayan, terör örgütlerinin faal olduğu bir ülkeden gelenlere vize muafiyeti tanınması, Türkiye'nin güvenliği açısından risk taşıyabilir” ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanlığı'nın verdiği yanıtta, “Komşumuz Irak’la ilişkilerimizi ilerletme yönünde güçlü bir irade var. Vize muafiyeti, iki kardeş halk arasındaki beşeri etkileşimi artırmak ve ilişkileri güçlendirmek amacıyla uygulanmıştır” denildi. Bakanlık, vize serbestisinden yararlanacak yaş gruplarının düzensiz göçmen olma ihtimalinin düşük olduğunu savundu.
Bakanlığın yanıtını yetersiz bulan Genç, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:“Düzensiz göç riski ‘düşük’ denilerek yapılan açıklama, bilimsel analiz yerine varsayımlara dayalı bir yaklaşımı işaret ediyor. Oysa sınır güvenliği, iyi niyet değil; kamu güvenliğini önceleyen bilimsel, veri temelli ve şeffaf politikalarla sağlanabilir.”
Ge
nç, yaş grubu kıstasları, diplomatik ilişkiler ve beşeri etkileşimin önemini kabul ettiğini ancak asıl meselenin güvenlik denetimleri olduğunu belirterek, “Türkiye artık sınır güvenliğini ‘muhtemelen bir şey olmaz’ anlayışıyla değil, açık verilerle ve kamuoyunu tatmin edecek şeffaflıkla yönetmeli” diye konuştu.