Prof. Ercan: Deprem bölgesinde bu yıl daha çok ürün alınacak

Prof. Ercan: Deprem bölgesinde bu yıl daha çok ürün alınacak

Mustafa SARIİPEK/
Yüksek Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan depremlerin yeri sarsarak ilerlerken, toprağı; yukarı aşağı, sağa sola, öne arkaya iterek bellediğini söyledi. Ercan “Tanecikler arasını açarak gözeneklik, geçirgenliği artırdığı için deprem bölgesinde bu yıl daha çok ürün alınacaktır” dedi.

Doğanın eşsiz bir işleyişi olduğunu belirten Türk bilim insanı, Yüksek Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan depremlerin yeri sarsarak ilerlerken, toprağı; yukarı aşağı, sağa sola, öne arkaya iterek bellediğini söyledi. Ercan “Tanecikler arasını açarak gözeneklik, geçirgenliği artırdığı için deprem bölgesinde bu yıl daha çok ürün alınacaktır” dedi.

Prof. Övgün Ercan P,S, R, L dalgalarının ne olduğu ve nasıl geldiğini de şu ifadelerle anlattı: “Deprem olduğu zaman tek bir dalga gelmez. Bu dört dalganın tür ve türevleri gelir. Bunların hepsinin biçimleri ve davranışları değişiktir. 

P DALGASI

Birincil dalgalar diye gelir. Yukarı aşağı giderek ilerler. Bunu ‘aa deprem oldu’ dediğimiz zamanki dalgadır. Çok hızlı gelerek toprağın tanelerini bir yukarı kaldırır, bir aşağı indirmeleri tekrarlar. 

S (SECONDER) DALGASI

P’den sonra gelir. İkincil dalgalar denir. Bu dalgalar P’ye göre daha yavaş fakat daha yıkıcıdır. Örneklemek gerekirse küreği toprağa sokup toprağı bir sağa bir sola atmaya benzer. S şeklinde yani yılan gibi ilerler. Çok yıkıcıdır. Toprak tanelerini bir sağa bir sola atar. Bu sayede tanelerin arası açılır ve hava alır. Toprağı havalandırır ve yapıyı da bu yıkar. 

R (RAYLEİGH) DALGASI

Eski lokomotifleri düşünelim. Tekerler dingille gider gelir, bir geri gelip ileri gider. Tren öne doğru gider, geri gitmez. Buradaki hareket de aynı lokomotif gibidir. Dolayısıyla toprağı bir ileri atar bir geri çeker.

L (LOVE) DALGASI

Sağa sola atar. Bu dalgayı hem yapı ve hem de yer görür. Yer gördüğü zaman bunu sanki toprak bellenmiş gibi olur. Bu yazıyı tiwiterde paylaştığımda bir kadın, ‘Ne oldu bu sene bilmiyorum bereket arttı. Marulların boyları daha uzadı’ diye yazmıştı. Bunu Adana’da verdiğim bir konferansta çiftçiye de anlattığımda çok şaşırmışlardı.
Yani şu anda deprem bölgesindeki topraklar bellendi. Taneler arası açıldı ve geçirimlilik ve gözeneklik arttı. Yağış suları çok daha kolay aşağıya inecek. Derinliklere kadar toprak havalandı. Toprağın derinliklerine kadar bellenmiş oldu. Bu nedenle tarımsal ürünler çok iri olur ve verimi artır. Bu dalgalar kayaları da kırarak tarım toprağı haline dönüştürür. Bu dalgalar doğanın gizemidir.
SARSIMA DAYANIKLI YAPILAR YAPSAK SORUN KALMAYACAK
“Doğanın eşsiz bir işleyişi vardır” diyen Prof. Ercan bunun nedenini şöyle açıkladı: “Sarsım, yer içinde P,S, R ve L dalgalarıyla yeri sarsarak ilerler. Bu ilerleme esnasında toprağı yukarı aşağı, sağa sola, öne arkaya iterek beller. Tanecikler arasını açarak gözeneklik, geçirgenliği arttırır. Bu nedenle, deprem bölgesinde bu yıl daha çok ürün alınacaktır.
Verimli, ayrıca sulak Çukurova, Maraş, Niksar, Erbaa, Sakarya, Bursa, İnegöl, Yenice-Gönen, Söke, İzmir Meles, Büyük Menderes, Küçük Menderes, Gediz, Bakırçay, Pamukkale, Balıkesir, Edremit gibi tarım alanlarımızı yaratan depremlerin eşsiz işleyişidir. Sarsıma dayanıklı yapılar yapsak sorun kalmayacak.”