11134,84%-0,15
41,57% 0,03
48,74% 0,16
5100,53% 1,50
8357,76% 0,90
ANKARA – AKP iktidarının Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) modeli kapsamında Yap-İşlet-Devret (YİD) yöntemiyle hayata geçirdiği projeler, bütçede dev bir kara deliğe yol açtı. Sayıştay raporuna göre, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün (KGM) gerçekleşmeyen araç geçiş garantileri nedeniyle devletin kasasından son 5 yılda 273,6 milyar lira çıktı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, iktidarın hesapsızca verdiği garantilerin belli şirketleri zenginleştirdiğini vurgulayarak, “Şimdi de devletin elindeki köprü ve otoyolları satma hazırlığı var. Oradan gelecek parayla yandaşların bir türlü dolmayan ceplerini dolduracaklar” dedi.
Sayıştay’ın KGM’nin 2024 mali hesaplarına ilişkin raporu, YİD projelerinin bütçeye yükünü bir kez daha gözler önüne serdi. Rapora göre KGM’nin 2024 bütçesinden yapılan 60,5 milyar liralık cari transfer harcamasının 60,2 milyar lirası garanti ödemelerine gitti.
KGM’nin toplam 293 milyar liralık bütçesinde en büyük kalem sermaye giderleri olurken, ikinci sırayı YİD projelerine yapılan garanti ödemeleri aldı. Bu ödemeler nedeniyle kurumun mevcut yolların bakım ve onarımını bile yapamaz hale geldiği belirtildi.
Karasu, döviz kuruna endeksli geçiş ücretleri nedeniyle bütçedeki ödeneklerin yıl içinde sürekli aşıldığını, ek kaynak ihtiyacının ortaya çıktığını ifade etti.
CHP’li Karasu, iktidarın “Milletin cebinden beş kuruş çıkmayacak” diyerek savunduğu projelerin, aslında halkı ve gelecek nesilleri borçlandırdığını dile getirdi:
“Usulsüz sözleşme değişiklikleriyle devlete devri gereken projeler şirketlerde tutuluyor. Çocuklarımız ve torunlarımız bile bu şirketlere borçlandırılıyor.”
Karasu’nun açıkladığı verilere göre KGM’nin yıllara göre YİD projelerine yaptığı garanti ödemeleri şöyle:
2019: 5,1 milyar TL
2020: 10,1 milyar TL
2021: 14,2 milyar TL
2022: 36,3 milyar TL
2023: 56,8 milyar TL
2024: 60,2 milyar TL
Böylece 5 yıllık dönemde toplam tutar 273,6 milyar liraya ulaştı.
