Ben depreme hazırım. Öyle bir gerçek yok.
Hele ki Türkiye’de yaşıyorsanız buna “züğürt tesellisi” derler.
85 milyonluk bir ülkenin en az yarısı deprem bölgesi değil,
doğrudan aktif faylar üzerinde yaşıyorken “hazır” olmanız mümkün değil.
1999 Güney Marmara Depreminin bizzat içindeydim.
Yakın dostlarım bilir.
Anlatacaklarım o tarihte gördüklerimden.
Bir fay hattı üzerindeki Akasya ağacının tam ortadan ikiye bölünmüş olduğuna şahit oldum. Gövdesinin bir kısmı fayın bir tarafında, diğer kısmı fayın diğer kenarındaydı.
Yani?
Binanız bir fay hattı üzerindeyse ve bir ağaç gövdesi kadar mukavim ise bile ikiye ayrılmamanız konusunda bir garanti yok!
Bu mecrada bu konuda tecrübelerimi daha önce aktarmıştım.
Tekrar etmekte bir beis yok.
Fay üzerinde bir binada yaşıyorsanız. İster bir katlı, ister yirmi katlı, ister fore kazık temel, ister son teknoloji bir binanın ayakta kalma şansı çok azdır.
Önce fay hattından uzak dur!..
Zemin çürük ve bataklık, binanız mükemmel dayanıklılıkta ise zemine batıyorsunuz. Ev içerisinde tedbir almadıysanız eşyalarınız tarafından ölebilir veya yaralanabilirsiniz ama bu dayanıklı binadan sağ kurtulma olasılığınız çok yüksek.
Bina adeta batar.
Örneğin altı katlı bina ilk üç katı ile gömülür.
Zemin kattaki afetzede üç kat yukarı çıkarak canını kurtarır.
Örneğin Sakarya depreminde olduğu gibi.
Zemin sağlam binanız çürük ise. İşte o tam bir felakettir. Kum yığını haline gelen binalar bu niteliktedir.
Zemin çürük, bina da çürük ise söyleyecek çok fazla bir şey yok. Köpek kulübesi bile olsa bu şartlarda enkaz olur.
Bir ekleme daha yapmak istiyorum.
Aynı müteahhit firma tarafından yapılmış altı bina vardı. Yanlış hatırlamıyorsam 10-12 katlı bloklardı. Gölcük dağ tarafında kayalık zeminde inşa edilmişlerdi. Bu bloklardan üç tanesi kelimenin tam anlamı ile moloz yığını haline gelmişti. Geri kalan üç blok ayaktaydı. Bu sitenin sorumlularını hangisi için yargılayacağız?
Bir de bunlar var.
Benim 1999 gözlem ve tecrübelerim bu kadar. Konunun uzmanları daha iyi bilir elbette.
Bence en fazla üç katlı, bina altında dükkan olmayan, fay hatlarından uzak, mimarlık ve mühendislik harikası evlerde yaşamalıyız.