Liseli kardeşlerin geliştirdiği uygulama üzümde hastalık ve hasat zamanını bildirecek

İZMİR (AA) - HALİL FİDAN - İzmir'de lise öğrencisi iki kardeşin geliştirdiği mobil uygulamayla üzümde hastalık, zararlı böcek ve hasat bilgilerinin anlık olarak takip edilebilmesi sağlanacak.

Kentte farklı fen liselerinde eğitim gören 12. sınıf öğrencisi Hüma ve kardeşi 9. sınıf öğrencisi Yavuz Şen, Manisa'nın Salihli ilçesinde serada domates üreten ailelerinin yaşadığı sorunlardan yola çıkarak, eğitim aldıkları Çiğli Aydoğan Yağcı Bilim ve Sanat Merkezinde bir çalışma başlattı.

Liseli kardeşler, bilişim teknolojileri öğretmeni Gülden Bozok'un desteğiyle "Üzüm Bağlarında Verimliliği Artırmak için Kameralı Sistemler ve Görüntü İşleme" başlıklı proje hazırladı.

Şen kardeşlerin bu kapsamda tanımlama ve algılama yeteneği bulunan kameraları ve yapay zeka programını mobil uygulamaya entegre ederek bir sistem geliştirdi.

Prototipi hazırlanan sistem tarladaki kameralar sayesinde ürünlerin görüntülerini mobil uygulamaya gönderiyor. Mobil uygulamadaki yapay zeka, görsellerden yola çıkarak ürünlerdeki hastalıkları, zararlı böcekleri ve hasat bilgilerini analiz ediyor, bilgileri kullanıcılara aktarabiliyor.

Uygulamayla çiftçilerin doğru zamanda ilaçlama ve hasat yaparak üründen daha fazla verim alması amaçlanıyor.

- "Farklı tarım ürünleri için de uygulanabilme potansiyeline sahip"

Hüma Şen, AA muhabirine, Manisa'nın Salihli ilçesinde seralarının bulunduğunu ve ailesinin çeşitli ürünler ürettiğini söyledi.

Seralarındaki bazı hastalık ve zararlı böcekler nedeniyle verim kaybı yaşadıklarını belirten Şen, sistemi önemli tarımsal ürünü olan üzümde uyguladıklarını anlattı.

Uygulamanın kodlamasını kendilerinin yaptığını ifade eden Şen, "Görüntü işleme kodları sayesinde üzümdeki hastalık, böceklenme ve olgunluğu kolaylıkla tespit ediyoruz. Böylelikle çiftçilere gerekli bilgiyi sağlayabiliyoruz. Şu anda ise bunları gerçek seralarda uygulama aşamasına geçeceğiz." dedi.

Şen, tarım ülkesi Türkiye'de tarım teknolojilerinin geliştirilmesi gerektiğini ve kendilerinin bu alanda çalışmalar yaptıklarını dile getirdi.

Sistemlerinin birçok işlevi bulunduğunu belirten Şen, şunları kaydetti:

"Bu tip görüntü işleme projelerinde yüzde 90 ila 95 arasında doğruluk oranı veriyor. Projemizde ise yüzde 99,8'lik doğruluk oranı sağlandı. Benzer projelerde sadece böceği tespit etme, olgunlaşma gibi tek fonksiyonu oluyor. Bizim sistemimiz 3 fonksiyonlu şekilde çalışıyor. Yani hem böcek için ne yapılabileceğini hem bu hastalığın nasıl yok edilebileceğini ve üzümün olgunluğuna bakarak bize bir hasat grafiği çizme potansiyeli sağlıyor. Projemizi geliştirmek istiyoruz ve farklı tarım ürünleri için de uygulanabilme potansiyeline sahip."

- Sistem sulama bilgisi de sunuyor

Yavuz Şen ise sistemdeki kameranın tarlalardaki hastalık veya böceklenmeyi algıladığını ve bunu anlık olarak bildirebildiğini belirtti.

Üreticilerin uygulamadaki bilgilerle erken müdahale edebileceğini anlatan Şen, "Sistemin tarladaki hava sıcaklığı ve nemini ölçen devreleri sayesinde çiftçiler uygulamadan anlık bilgileri görebiliyor. Böylelikle sulama bilgisine hızlı şekilde ulaşabiliyoruz." ifadelerini kullandı.

Çiğli Aydoğan Yağcı Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Emine Ece Güleç de Şen kardeşlerin bu çalışmayla geçen yıl TEKNOFEST Akdeniz'deki finallerde tarım teknolojileri kategorisinde 6. olduğunu belirterek, projeyi geliştirerek tarım sektöründe uygulanmasını istediklerini sözlerine ekledi.